Als er tegenwoordig gesproken wordt over warmtepompen in de gebouwde omgeving, dan gaat het vaak over de lucht/water warmtepomp. Deze hebben een buitenunit die lucht aanzuigt ergens in de tuin, of op het dak/balkon en een binnenunit plus een boilervat voor douchewater in huis. Deze binnenunit met boilervat kan bij de meeste huizen op de plaats van de oude cv-ketel.
De LW-warmtepomp maakt warm water voor de douche (in het boilervat) en warm water voor de verwarming. Dit water voor de verwarming is minder warm dan water van een cv-ketel, namelijk 35-40 graden versus 60-80 graden bij een cv-ketel. Dat betekent dat deze lagere warmte op een andere manier voor voldoende warmte in de ruimte moet zorgen. Dat kan het makkelijkst door een aantal radiatoren te vervangen door convectoren met ingebouwde ventilatoren. Convectoren zijn een soort moderne radiatoren die lagere temperaturen beter verspreiden waardoor een prettige warmte ontstaat in de ruimte. Als je in de slaapkamers geen 21 graden nodig hebt, kun je rustig de oude radiatoren laten hangen. Warmtepompen werken ook goed met vloerverwarming, maar als je dat nog niet had, dan is dat vaak een grotere ingreep dan een paar radiatoren vervangen. Het is dus niet zo, zoals het PBL eerder beweerde, dat vloer- of wandverwarming noodzakelijk is[1]. Met 3 tot 5 convectoren (gemiddeld 2 in de woonkamer, 1 in de keuken en afhankelijk van verdere wensen eventueel ook nog een paar boven) in de plaats van radiatoren (en de rest laten hangen) krijg je huizen met lucht-water warmtepompen goed warm. Dat zijn relatief snelle en simpele veranderingen.
[1] PBL, december 2020 par 5.2.2 pag 54.
Een lucht/water warmtepomp is goedkoper dan de water/water varianten en heeft gemiddeld een SPF van 3,2.
Hoe groter de afmetingen van de buitenunit van de warmtepomp, hoe duurder, maar ook hoe minder geluid hij maakt. Er zijn ook mogelijkheden om in de zomer nog een paar graden te koelen. De warmtepompen mogen van de wetgever buiten overdag op de erfgrens niet meer dan 45 decibel (dBA) geluid maken en gedurende de nacht (19:00-07:00u) niet meer dan 40 dBA.
Het is goed je te realiseren dat warmtepompen vooral veel nodig zijn in de winter, als er niemand buiten zit en veel minder aan staan in de zomer, als ze alleen maar warm water hoeven te maken en doorgaans niet gebruikt worden voor de verwarming. Je kunt ook instellen dat warmtepompen ’s nachts stiller draaien dan overdag.